Search

Este artículo aborda, de manera multidisciplinar, una crítica cultural de la exposición El tragaluz democrático. Políticas de vida y muerte en el estado español (1868-1976). Si bien es un hito en el reconocimiento a las víctimas de la violencia política, plantea un marco polarizado de difícil salida. Para problematizar la propuesta, pero también para complementarla desde una perspectiva emancipadora y democratizadora, se considera primero, desde la estética, la mediación de los objetos que testimonian la violencia política; después, a partir de un análisis literario, las oportunidades desaprovechadas que ofrecía el drama de Antonio Buero Vallejo El Tragaluz (1967) –de la cual extrae la exposición una «poética de la memoria»– a la reflexión sobre las víctimas y victimarios; y, por último, desde una perspectiva ético-política, la aportación de Juan Gutiérrez y la asociación Hebras de Paz Viva a los conflictos de la memoria y la paz.

La transformación política y social que se produjo en el siglo XIX cambió los gustos y costumbres. En el arte aparecieron unos nuevos temas y estilos propiciados por la demanda de las nuevas elites sociales. La familia Muñoz sirve de ejemplo de la evolución social y cultural de la burguesía de la época. Fernando Muñoz no solo aprendió con rapidez a conocer el arte y a incorporar pinturas en su casa de acuerdo con la moda de la época, sino que además asimiló la mentalidad burguesa en lo económico, es decir, en concebir el arte también como un negocio, vendiendo y comprando cuadros como mercancías de valor. Tras la ruptura de los cauces tradicionales del mecenazgo y del mercado artístico, Muñoz supo sortear con éxito dicho inconveniente y formar una colección pictórica de suma importancia al mismo tiempo que conseguía labrarse una fama entre los artistas, convirtiéndose en un auténtico patrón que garantizaba el éxito económico y artístico en la nueva sociedad.

The article introduces into scholarly discourse valuable archival material – an album dedicated to the film On the Shore of Lake Sevan (The Secret of Mountain Lake) which is comprised of photos and reviews of the Soviet and foreign press. The authors analyze the content of the archival find, the plot structure and the pictorial treatment and determine the place of the film in the history of cinema. The children’s film about the exposure of magic shows the fairy tale codes and the specific features of Rou’s cinematography. The authors analyze the performance of the actors and the camera crew, the ways of representing the legend on the screen, and the role of the natural landscape and identify the most effective methods of working with an adventure story in the historical and cultural conditions of 1953-1954. They reveal the ways of including folklore motifs in the narrative and the techniques of self-citation used by the director. The authors come to the conclusion that the fantastic, ecological and didactic components are organically interwoven in the film. The published archival materials make it possible to reconstruct the historical and cultural context of the perception of Rou’s film and determine its significance for the development of Russian and Armenian cinema.

El objetivo es estudiar la materialización de una ideología y cultura que utiliza el arte como instrumento para transmitir una nueva realidad política, administrativa, religiosa y social con el surgimiento del Estado en Egipto. Este es un arte cuyas escenas no deben interpretarse históricamente ni de manera exclusivamente estética, sino buscando las bases de una memoria cultural que hundió sus raíces en tiempos predinásticos, al tiempo que estableció unas narraciones y unos mensajes visuales que perduraron más de tres mil años. Un arte que es reflejo de unas realidades y sentimientos, un nuevo sistema de modelos culturales y sociales al que se iría uniendo la escritura.

The article attempts to reconstruct the sword wielding system of French heavy and line Cavalry (XI/XIII pattern) which actually established in 1803-1815. The necessity and importance of this reconstruction is explained by the following fact: it was only in 1829 when the first official regulations which specified the training of cavalrymen in detail, including the wielding of long-bladed cold arms, appeared in France. The system discussed in the article has not been formulated or described separately. However, it can be reconstructed relying on the draft manual “A New System of Swordsmanship in the Cavalry” (1818) by the British Cavalry officer Charles Edward Radclyffe. The manual can be referred to because the system it describes appears to be a borrowing of the sword wielding system (XI/XIII pattern) established during the Napoleonic Wars, which is also justified in the article. Descriptions of cavalrymen of the Napoleonic period were also used during the study. Reconstructing the system of sword wielding (XI/XIII pattern) confirms the thesis about priority use of thrusts. Among revealed characteristics are offensive and aggressive nature of the system, predominant use of active thrusts, wide use of thrusts in quarte position, and original combination of thrusts and parries in a one-tempo action called “counter thrust”. The latter technique is central to understanding the system and accounts for the rarity of mentioning separate parries in memoirs of French cavalrymen. The secondary importance of cuts was determined by blade configuration, specific balance of the thrusting weapon and its considerable mass.

The article studies a group of sabres which entered Moscow Armoury Chamber between 1809-1811 as part of a group of arms stored in the Court Stable Department in St. Petersburg. In cold arms inventory of Moscow Armoury Chamber compiled in 1862 by Lukian Yakovlev and published in 1884, one of the sabres was wrongly attributed as delivered from Imperial Ryust-kamera. However, the author of the article identified it as belonging to serasker Ibrahim Pasha, the Turkish army chief in Crimea during the Russo-Turkish War of 1768-1774. The author managed to document that, surrendered to the Russian troops, he kept his sabre with him and later presented it together with a set of horse harness to Grand Duke Paul Petrovich, the heir to the throne, in St. Petersburg. The author draws attention to the fact that the Court Stable Department had a whole group of Turkish sabres with similar morphological characteristics, most of which are mentioned as having been received as diplomatic gifts from Turkish ambassadors and dignitaries. All these sabres share one common feature: together with a saddle, each of them was a part of a horse harness set, thus, it formed a complex alongside with other tools when offered as a gift. The author assumes that in Turkey of 18th century, there was a practice of hanging ceremonial horse harness of short sabres under saddles which demonstrated high status of their owners. This custom might have replaced another practice, which existed in the 16th-17th centuries, of attaching a koncerz or a backsword under a saddle in addition to a sabre on a horseman’s belt. Similarly, maces and pernaches, which served as attributes of a military leader’s authority, were attached to the front saddle pommel in a special loop.

The article studies the changes in the set of ceremonial arms used at the royal court in the second half of the 17th century. The Smolensk campaign of Tsar Alexei Mikhailovich (1654-1656) was the starting point of active changes in the court ceremonial. The subsequent period brings tumultuous changes in ceremonial practice of the Russian court: at this time, the most spectacular and exotic elements of arms and equipment are borrowed from both the West and the East. Two-handed swords showed up in the hands of Tsar’s ceremonial guards, winged horsemen met foreign legations, hundreds of colored kuyaks, round shields, “snake spears”, Kalmyk caps, etc. were used in large-scale events. Tendency to innovation in this area proved to be steady. In the reign of Tsar Feodor Alexeevich, the son of Alexei Mikhailovich, we can see diversification of ceremonial arms and formation of new arms sets associated with particular ceremonial actions. In 1679, five ceremonial koncerzs and backswords were created in Moscow Armoury Chamber which is linked with the ceremony of the Tsar’s pilgrimage to the Holy Trinity-St. Sergius Lavra. Backswords and koncerzs used to be a part of horsemen’s equipment. Koncerz served as second blow arms intended to be used after losing the spear (among other second blow arms are sabres, backswords, chekans, etc.). We encounter similar sets of arms used by Turkish sipahi, Polish and Hungarian hussars in the 16th-17th centuries. However, there is nothing to indicate that a koncerz and a backsword formed a pair and were intended for equestrian escort in the ceremony of the Holy Trinity-St. Sergius Lavra pilgrimage. Most likely, koncerz and backswords were used by pedestrian escort, as it was done, for example, during the military review at Devichye Pole in 1664, when Alexei Mikhailovich was accompanied by ten pedestrian falconers holding drawn swords with blades facing upwards. The author studied collections of the Moscow Kremlin Museums and the Military Historical Museum of Artillery, Engineers and Signal Corps and identified four koncerzs and one backsword blade produced for Tsars’ Holy Trinity-St. Sergius Lavra pilgrimages and used for these purposes during the reigns of Feodor Alexeevich, Ivan Alexeevich and Peter Alexeevich. The study made it possible to attribute these items and to establish the exact place and time of their manufacture, the craftsmen involved, and their ceremonial purpose. The article is consequent in the series of publications dedicated to the study of Russian ceremonial equipment in the 17th-18th centuries.

The article examines a little-explored aspect of the Western Georgian tradition of filigree based on examples of arms decoration in this technique. It also briefly describes previously uncovered life and creative path of the goldsmith Philippe “Philu” Dzadzamidze whose original works are widely represented in museums and private collections. Despite the fact that filigree technique occurs in Georgia since the ancient period, modern weaponology has so far been confined to the consideration of Georgian items mainly of the 19th century, as it was from the middle of the 19th century when arms decorated with filigree became popular in Western Georgia. Such arms were made in different cities of Western Georgia, in particular in Kutaisi, Khoni, Senaki, Zugdidi, Sukhumi and others, as well as in Eastern Georgia — in Tbilisi by “seasonal workers” who migrated from different regions of Western Georgia. Among arms with filigree, what particularly stands out is a number of items which have the author’s inscription of the surname “Dzadzamidze” and, accordingly, were made by the goldsmith Philippe “Philu” Dzadzamidze. The family of goldsmiths Dzadzamidze (Dzadzamia) came from Western Georgia, particularly from Mingrelia and their skill is directly connected with goldsmithing traditions that existed at the court of the Mingrelian rulers Dadiani for many centuries. Despite the fact that arms decorated by master Dzadzamidze are often seen in private and public collections and auctions, very little has been known about his life and creative path until now. Relying on various historical sources, the author provides a list of facts from the master’s life and highlights the goldsmithing traditions in the historical context of Western Georgia, the logical continuation of which is the mastery of filigree performed by Philippe “Philu” Dzadzamidze.

The article is devoted to historical bulat blades of the Indo-Persian region. Based on a range of sources, the article reveals that comprehensive studies on historical bulat steels have been sporadic over the last hundred years due to an insufficient number of bulat samples suitable for experiments to determine patterns between steel composition, structure and properties. Attention is drawn to the fact that attribution of certain bulat blades from the collection of K.S. Khaidakov and D.A. Sukhanov raised doubts about their production time and their region of origin. Standard typological attributive features of oriental bulat blades were combined with changes occurred in the Modern Period (the 16th – 19th centuries) with charge and fluxes of crucible process. As a result, a trend was revealed in the presence/absence of a certain number of permanent impurities in patterned steels, which are found only in the Indo-Persian region before the beginning of the 19th century. The research result marks out that not all crucible steels which have a distinctive pattern on the blade surface can be considered as bulat by chemical composition. The article describes in detail and confirmes on specific examples the chemical sign of attribution by the quantitative content of permanent impurities. The article presents new data concerning chemical composition of 20 collectible bulat blades of the 17th-19th centuries, including shamshirs by Asad (Asadullah) of Isfahan. It also outlines various types of patterns from the private collections of K.S. Khaidakov and D.A. Sukhanov with the indication of their corresponding chemical composition. The authors conclude that in terms of chemical composition, macro- and microstructure, Indo-Persian bulat crucible steels form a separate group of historical blade steels, which were produced before the changes in traditional metallurgical production of the Indo-Persian region under the influence of new European technologies.

The article attempts to study and analyze private orders for kindjal and shashka blades of the Kuban Cossack Host in 1888-1904. The term “private orders” refers to orders made not by the Military Headquarters of the Kuban Cossack Host and the Main Artillery Department, but by regiment commanders, atamans of divisions and stanitsa, and individuals – cossacks and officers of the Kuban Cossack Host, as well as owners of jewelry workshops and stores selling uniforms and equipment for cossacks. The temporal borders of the study are determined by the fact that it was during this period that the practice of private orders became most common due to the reasons mentioned in the article. The sources explored in the article enable to assess the role of demand generated by Caucasian cossacks on the development of Kuban region economy. It also allows to supplement the understanding of activities of commercial enterprises which were engaged in the trade of uniforms and edged weapons to officers of the Kuban Cossack Host during this period. The information contained in explored documents makes it possible to study the practice of individual orders of blades from cossacks and officers in detail. The article also studies the orders of blades for the 1st Khopersky and 1st Kuban cavalry regiments of the Kuban Cossack Host.

The article deals with historical events which took place in the North Caucasus in the 13th-19th centuries and influenced the formation of the region’s arms complex. It analyzes such factors as the influence of large states, trade relations, borrowings, as well as the processes of independent evolution of various arms types. Both historical sources and studies by modern authors are presented. The study concludes that during different periods militarized societies of the North Caucasus adopted arms culture of other states: the Khazar Khaganate, the Golden Horde, Italy, Persia, Egypt, the Ottoman Porte, and the Russian Empire. At the same time, local arms production did not cover necessary needs both qualitatively or quantitatively. In the author’s opinion, most of cold and fire arms used in the North Caucasus were only decorated in local traditions or were remade later by local craftsmen. It is also not quite justified to speak exclusively about Circassian arms, given the small number of surviving historical items – this issue requires further research. The work considers certain types of sabres, shashkas and kindjals. Information on surviving historical samples used in the region is presented. Historical sources on arms production and its inflow into the region are provided. The author covers etymology of certain historical terms, their use, development and interpretation at different periods of time. The paper also raises the issue of attributional features of Circassian arms. The author singles out ornamentation and finishing style of Circassian arms as the main feature in the identification of local samples or their imitations in other regions. Although the author’s conclusions partially disagree with some of the established theories in weaponology, the discussion of complex topics and constructive confrontation appear useful and even necessary for scientific discussion of controversial historical issues.

El bosque de Fontainebleau no es solo un espacio verde, es un lugar de encuentro cultural arraigado en la tradición. La idea que existe en el imaginario colectivo procede, en gran medida, de la labor de los artistas que durante el siglo XIX se establecieron en su territorio. Se plantean aquí un par de cuestiones a través de la revisión crítica de los trabajos más relevantes de las últimas décadas —entre otros, los del historiador del arte V. Pomaréde, de la historiadora Ch. Georgel y del sociólogo B. Kalaora— dedicados a este entorno desde la perspectiva artística. La primera recoge los principales hitos de su artealización y pone en evidencia cómo la mirada de los artistas ha determinado la percepción de este espacio como un museo verde, lo que condujo a la adopción de medidas de protección. La segunda supone una reflexión acerca de si el exceso de codificación de un paisaje incide en la devaluación de la experiencia estética en pro de una mera consumación cultural.

Mevlânâ Celâleddīn Rȗmî (1207-1273), Hind-Pakistan Müslümanları, Türkler, İranlılar ve Orta Asya tarafından sahip çıkılan şair, mutasavvıf ve düşünürdür. Hayatının büyük bölümünü Anadolu’da geçirmesi ve eserlerini burada vermesi nedeniyle Türkler tarafından “Türk düşünür” olarak, eserlerinde ana dili Farsçayı kullandığı için İranlılar tarafından “Persian thinker” (Farsi düşünür) olarak kabul edilir. Mevlâna Celâleddīn Rȗmî Moğol istilalarının Müslüman coğrafyaları etkilediği bir dönemde yaşadığından, eserlerinde döneminin sosyolojik, siyasi etkilerini görmek mümkündür. Onun amacı, İslamiyet içindeki gerginlikleri gidermek, etnik toplulukları ve dünya dinlerini uzlaştırmak, insanlığı bağdaştırarak uluslararası barışı sağlamaktır. Hazreti Mevlâna’nın (1207-1273) ölümünün 750.yılı olan 2023 yılı Cumhurbaşkanlığımız tarafından Mevlânâ yılı olarak ilan edilmiştir. Mevlâna Celâleddīn Rȗmî’nin din, ahlak ve toplumsal alandaki rehberliği dinler ve kültürler arasında bir köprü oluşturmuş ve bu rehberlik evrensel bir boyut kazanmıştır. Mevlânâ Celâleddin Rûmî’yi konu alan müzikli sahne yapıtları başlıklı araştırmamız Mevlâna hakkında yapılan çalışmalara katkı sunmayı amaçlarken, bu alanda çalışma yapacak araştırmacılara kaynaklık edecek olması bakımından önem arz etmektedir. İncelemede Devlet Opera ve Balesi arşivi, gazete, dergi ve çeşitli elektronik indeksler kullanılmıştır. Devlet Opera ve Balesi arşivinde 1930 yılından bu yana sahneye konan müzikli sahne yapıtlarını incelenerek 10 Türk oratoryosu içinde; Mustafa Erdoğan’ın “Candan Cana Mevlâna”, Can Atilla’nın “Mevlâna (800.Yıl Oratoryosu)”, 64 Türk bale eseri içinde Can Atilla’nın “Çağrı” adlı bale eserinin Mevlana’yı konu aldığı saptanmıştır. Araştırmamızda gazete, dergi ve diğer elektronik indeksleri incelenmesi sonucunda Ali Doğan Sinangil’in “Mevlâna (Ney’in Söyledikleri)”, başlıklı oratoryosuna ulaşılmıştır. Çalışmada eser içerik bilgilerinin yanısıra bestecilerin eseriyle ilgili düşüncelerine de yer verilmiştir. Araştırmada betimsel araştırma yöntemi, veri toplama sürecinde belgesel tarama tekniği kullanılmıştır.

Su insanlık tarihinde yaşamsal öneme sahip olmasıyla birlikte dinler için de önemli anlamlar taşımaktadır. İslamiyet’te temizliğin önemi ve ibadetlerden önce abdest almanın zorunlu olması, dini yapılanmalarda veya kamusal alanlarda bu görevin yerine getirilebilmesi için şadırvan yapıları inşa edilmesi sonucunu doğurmuştur. Bu çalışmada şadırvan yapılarının gelişim süreci ifade edilmiş olup Konya ilinde seçilen 15 adet şadırvan yapısının tarihsel süreci bağlamında sınıflandırma çalışması yapılmıştır. Seçilen şadırvan yapılarının antropometrik verilere göre ergonomik parametreleri incelenmiştir. Çalışma sonucunda şadırvan tasarımı için belirli ölçüt ve kriterler olmadığı için incelenen şadırvan yapılarının verileri çeşitlilik gösterdiği belirlenmiştir. Şadırvan yapılarının problemlerine yönelik öneriler ile gelecekte yapılacak olan şadırvan yapıları için, insan odaklı potansiyelinin geliştirilmesi gerektiği konunun orijinal yönünü oluşturmaktadır.

Futbol Kulüplerinin Amblem-Logolarında Yer Alan Somut ve Somut Olmayan Kültü Varlıkları adlı makalede; 2020-2021 sezonu itibariyle, Türkiye Futbol Federasyonu (TFF) erkekler Süper, 1. 2. ve 3. liglerinde yer alan takımların amblem ve logolarında yer alan somut ve somut olmayan kültür varlıkları ele alınmıştır. Buna göre ilgili liglerde mücadele eden takımların tamamı incelenmiş ve toplam otuz bir adet spor kulübünün amblem-logolarına makalede yer verilmiştir. Spor kulüplerinin amblem-logoları üzerine yapılan tespit ve değerlendirmelerde hem grafik tasarım hem de sanat tarihi disiplinlerinden istifade edilmiştir. Amblem-logolar tasarım açısından tanımlandıktan sonra, amblem-logolarda yer alan kültür varlıkları ve mitolojik unsurlar hakkında ayrıca bilgi verilmiş, değerlendirme kısmında ise tüm çalışmalar bütüncül bir bakış açısıyla ele alınarak kendi içerisinde bir karşılaştırılmaya tabi tutulmuştur. Yaklaşık bir yıllık bir araştırmanın ürünü olan bu çalışmada deskriptif bir metodoloji tercih edilmiştir. Bu araştırma ile spor kulüplerinin amblem-logolarının biçimlenmesinde kültür ve tarih olgularının belirleyici olduğunun gösterilmesi ve sosyolojik bir arka plana sahip olduğunun bu vesileyle vurgulanması, çalışmanın en önemli çıktılarından birini oluşturmaktadır. Çalışmanın bir diğer önemli çıktısı ise ticari bir kaygı merkezli tanınırlık özelinde, kültür varlıklarının spor kulüpleri tarafından tercih edildiğinin gösterilmesidir. Spor kulüplerinin aynı zamanda birer ticari kuruluş misyonları da olduğu düşünüldüğünde, kültür varlıklarının kentlerin simgeleri olmalarının yanında, spor kulüplerinin marka değerini de hizmet ettikleri de görülmektedir. Çalışmanın grafik sanatı ve sanat tarihi odaklı disiplinlerarası bir araştırma olduğu düşünüldüğünde, makalenin benzer konuda çalışma yapacaklara bir kaynak teşkil etmesinin bir temel hedef olarak amaçlandığını da ayrıca belirtmek gerekmektedir.

Yöresel mimari özelliklerin, yerel kimliğin ve geleneksel yaşam örgüsünün gözlemlendiği yerler, değerlerin, inançların, geleneklerin yansıtıldığı mekânsal üretimler, kırsal yerleşimler olarak karşımıza çıkmaktadır. Bu yerleşimler tasarım kriterleri bağlamında kullanıcı odaklı oluşu, bölgesel malzeme kullanımı, iklim koşullarına ve arazi şartlarına uyumlu olması gibi özellikleriyle özgün karakterlere sahiptirler. Bünyelerinde barındırdıkları ünik niteliklerin ve geleneksel kültürün belgelenip, gelecek kuşaklara aktarılması, sonraki nesillerin de bu kültür birikimlerinden faydalanabilmesini ve kolektif belleğin canlı tutulmasını sağlayacaktır. Ancak günümüz şartlarında bireylerin vazgeçemediği ve çağdaş yaşamın beraberinde getirdiği konfor koşullarının vermiş olduğu imkânlar göz önünde bulundurulduğunda, geleneksel yaşam tarzının günümüz imkânlarına göre farklılaştığı gözlemlenmektedir. Buna ek olarak küresel değişimler, kentleşme, eğitim gibi nedenlerle oluşan göçler ve yapıların terk edilmesi, kırsal alanlardaki nüfusun giderek azalmasına neden olmaktadır. İnsan yaşamındaki farklılaşan kullanıcı ihtiyaçlarına bağlı olarak görülen bu değişimler neticesinde, geleneksel konut dokularının başkalaşım geçirdiği, bakımsız ve harap durumda kaldığı ve giderek özgünlüğünü yitirdiği örneklere rastlanmaktadır. Çoğunlukla mekânsal kurguya ve yapısal malzeme farklılığına dair saptanan bu başkalaşım hareketi, yörenin kimliksizleştirilmesine ve kültürel yozlaşmaya sebebiyet vermektedir. Bu durumda kırsal mimari mirasımızın özgünlüğünün yitirilmeden belgelenmesi çok önemlidir. Geleneksel konut mimarlığının ve yöresel özelliklerinin yitirilme etkisine maruz kalan bu yerleşimlerden biri de Antalya ili Akseki ilçesine bağlı Emiraşıklar Mahallesi’dir. Akseki yöresi ve çevresinde sıklıkla görülen, ünik değer taşıyan ve bilinen mimari yapım tekniklerinden farklı bir sistemle oluşturulan “düğmeli ev” karakterine sahip yapıların Emiraşıklar Mahallesi’nde de mevcut olduğu tespit edilmiştir. Bu özgün yapı karakterine sahip yerleşim alanlarının geleceğe aktarılması adına, var olan mimari oluşumların belgelenmesi önemli bir adımdır. Nitekim yapılan bu çalışmada Emiraşıklar Mahallesi’nde yer alan tescilli yapıların “belge değerlerinin” öneminin vurgulanması ve değerlendirilmesi adına incelemeler yapılmasını hedeflenmektedir.

İnsan hayatında önemli bir yeri olan haberi, pek çok kanal, araç ve uygulamadan edinmek mümkündür. Kitlelere haberi ulaştıran iletişim ortamlarının sayısının fazla olmasıyla da rekabet artmıştır. Bunun sonucunda haberden kazanç sağlama adına tık tuzağı uygulamalarına başvurma durumu ortaya çıkmıştır. Bu çalışmada yerel haber sitelerinin tık tuzakları konusundaki tutumu ve sosyal medya stratejileri araştırılmıştır. Çalışmanın amacı yerel haber sitelerinin manşetleri ile sosyal medya hesaplarındaki tık tuzağı uygulamalarıyla ilgili tutumunu ortaya koymak ve tuzakların hedeflerine ne derece ulaştığını anlamaktır. Çalışmada içerik analizi yöntemi kullanılmıştır. Yerel haber siteleri, soru cümleleri gibi yöntemlerle oluşturulan klasik tık odaklı haberlerden, görüntüye, yazıyı biçimlendirmeden, belirsiz bırakmaya kadar pek çok tık tuzağı yöntemini kullanmıştır. Analizler neticesinde Yenihaber’in yüzde 74, Merhaba’nın yüzde 72 ve Hakimiyet’in yüzde 55 gibi büyük oranlarda tık tuzağına başvurduğu ortaya konmuştur. Bu siteler, similarweb istatistiklerinde de ziyaret edilme bakımından aynı sırayla yer almıştır. Böylece tık tuzaklarının hedefine ulaştığı anlaşılmıştır. Çalışmada gazetelerin sosyal medyayı günümüz koşullarına uygun bir biçimde kullanmadığı, buraya özgü içerik üretmediği, sadece sitelerindeki haberleri yeniden ilettikleri bir araç olarak gördükleri de anlaşılmıştır. Gazeteler sosyal medyalarında da tık tuzağı olan haberleri yoğun olarak paylaşmaktadır.

Günümüz ekonomik politikaları, kırsal alanı ihmal ederek kent odaklı ekonomik kalkınma ve mekânsal planlama yaklaşımını öncelemiştir. Ekonomik ve toplumsal gelişme dinamikleri üzerinden kalkınma süreçlerini açıklamaya çalışan bu yaklaşımlar, kırsalı ihmal ederek kırsalın kentler karşısında dezavantajlı konuma itilmesine yol açmıştır. Bu durum, son otuz yılda öngörü olmaktan çıkarak somutlaşan çevresel değişimlerle olağanüstü olayların artmasına, tarımsal faaliyetlerin niteliğinin ve ekolojik değerlerin azalmasına neden olmuştur. Bu süreçte ihmal edilen kırsal karakterli yerleşmeler ekonomik kalkınma yaklaşımlarının merkezinde değerlendirilmeye başlanmıştır. Kırsal ve kentsel yerleşim alanlarının art bölgeleri olarak tanımlanan doğal arazilerin planlama mekanizmasına konu edilerek, yerleşim alanları ile çevresi arasındaki ilişkilerin bağıntısal bir biçimde kurulması yoluyla sürdürülebilir bir anlayışın hâkim kılınması temel argümanlardan biri olarak karşımıza çıkmaktadır. Bu durum yerin tekliği ve biricikliği ile kopyalanması mümkün olmayan yeteneklerinin ön plana çıkarılmasına odaklanan ekonomik coğrafya yaklaşımları bağlamında, sanayi ve hizmetler sektörlerindeki gelişme dinamiklerinin kırsal alanlar üzerinde yoğunlaşması gerekliliğini de gündeme getirmiştir. Bu çalışmada tarımsal üretimde önemli bir yere sahip olan Konya kırsalında niteliksel ve niceliksel verilere dayalı yeni ekonomik mekânların tespitine yönelik çalışma yürütülmüştür. Konya il bütünü 1km2 ‘lik gridlere bölünerek Coğrafi Bilgi Sisteminden (CBS) her bir grid alana düşen toprak niteliği ve ikamete dayalı nüfus tespit edilmiştir. Grid alanlara tanımlanan ÇKS (Çiftçi Kayıt Sistemi) bitkisel üretim verileri Moran I analizine tabi tutulmuştur. Analiz sonucunda elde edilen tarımsal kümeleşme haritalarıyla, tarımsal üretimi etkileyen diğer veriler bir araya getirilerek sentez işlemine tabi tutulmuştur. Sentez işleminde tarımsal üretim yönüyle öne çıkan KUA’nın elde edimini sağlanmıştır. Buradan elde edilen bulgularla, farklı kaynaklara sahip farklı coğrafyalarda, mekasal planlamanın kırsal kalkınma çalışmalarına sağlayabileceği katkı vurgulanmıştır.

İç mekân tasarımı ve iç mimarlık öğrencileri eğitimleri boyunca iç mekân tasarımına yönelik farklı isim ve içeriklerde dersler almaktadırlar. Mekân tefrişlerinde çoğunlukla mobilyalar tasarlamakta ve iç mekanların tasarımını tamamlamaktadırlar. Bu araştırmanın amacı, iç mekân tasarımı ve iç mimarlık bölümlerinde öğrenim gören öğrencilerin iç mekan tasarım öğelerinden biri olan mobilya öğesi hakkındaki görüşlerini belirlemektir. Bu amaçla öğrencilere “İç mekân tasarımında mobilya bana…. ifade eder. Çünkü....” şeklinde açık uçlu bir maddenin bulunduğu formu doldurmaları istenmiştir. Ön lisans ve lisans öğrencileri tarafından doldurulan toplam 108 anket değerlendirmeye alınmıştır. Katılımcıların görüşleri incelendiğinde 47 farklı düşünce üretildiği görülmüştür. Geçerli görüşler içerik analizi yöntemi ile analiz edilmiştir. Analiz sonucunda görüşler ortak özellikleri dikkate alınarak on iki kavramsal kategori altında toplanmıştır. Bu kavramsal kategoriler; estetik (%30.83), rahatlık (%13.33), konfor (%10), eşya (%8.33), tasarım (%8.33), ihtiyaç (%5.83), insan için esas önemli olan yapı (%5.83), yapıya hayat veren öğe (%5), ergonomi (%3.33), tamamlayıcı öğe (%3.33), yaşam standardı (%3.33) ile kullanışlılık ve işlevsellik (%2.5) şeklindedir. Araştırma sonucunda öğrencilerin mobilya öğesini en fazla “estetik”, “rahatlık” ve “konfor” kavramları ile ilişkilendirdikleri görülmüştür. Öğrencilerin mobilyayı genel anlamda estetik, konfor, rahatlık, ergonomi, tasarım, kullanışlılık gibi teknik kavramlarla ve zorunlu bir ihtiyaç ve yaşamsal bir öğe olduğunu oluşturdukları düşüncelerle ifade etmeleri öğrencilerin bu kavramlara yakın ve tasarımlarında kullanacakları hissini vermektedir.

Sanat insanlık tarihi boyunca mimarlık ile ilişkisini hep sürdürmüş ve sürdürmeye devam eden bir disiplindir. 20. yüzyıldan sonra ise geçmişteki tüm dogma ve geleneklere başkaldırı olarak var olan modern sanat anlayışı bu farklı iki disiplinin hem farklılığının hem de birlikteliğinin altını çizmiştir. 1917 yılında Hollanda’da kurulan De Stijl dergisi ise içerisinde mimarlığın ve sanatın da bulunduğu farklı disiplinleri tek çatı altında toplayan bir çalışmadır. Çalışmanın amacı De Stijl grubunun kurucuları arasında yer alan Piet Mondrian’ın bu dönem eserlerinin mimari üzerindeki yansımaları üzerine okuyucuya bir aralık oluşturmaktır. Çalışma kapsamında Mondrian’ın sanat anlayışı ve eserleri üzerinden literatür araştırması yapılmış; Mondrian’dan esinlenerek tasarlanan mimari yapılar ve iç mekan tasarımları üzerinden bir okuma yapılmıştır. Mondrian’ın De Stijl döneminin tasarım ilkeleri beş başlık altında toplanmıştır. Bunlar geometrik formlar, temel renkler, soyutlama, denge ve denklik ve evrensel bir dildir. Çalışmanın bulgular kısmında bu tasarım ilkelerinin; Cafe L’Aubette, Schröder Evi, Oud Cafe de Unie, Charles ve Ray Eames Evi, Virginia’da Modern Ev, Hague City Hall Cephe Yenilemesi ve iç mekan donatıları üzerinden okumaları yapılmıştır. Mondrian’ın tablolarının izleyiciyi eserle bütünleştirme güdüsünün, eserlerinin mimari yapılarda ve iç donatılarda kullanılmasının temel sebeplerinden biri olduğu sonucuna varılmıştır.

Architecture as old as human history,is formed by the effects of physical (Topography, climate, local materials, etc.), cultural (family and social structure, customs and traditions, religious belief, etc.), economic and technological factors in the region where it is built. Religious beliefs, one of the cultural factors, have been one of the important factors contributing to the shaping of architecture by influencing the way of thinking and behavior of societies since the beginning of history. The religion of Islam also played an important role in the development of Anatolian Turkish architecture. The Islamic belief of the Turkish society living in Anatolia; not only did it cause the formation of religious architecture such as a kulliye, mosque and masjid, but also made important contributions to civil architecture. Especially in the formation of residential architecture, privacy, modesty, neighborliness etc. The reflections of the Islamic worldview are clearly visible. In this study, the effects of the values of privacy and modesty in the content of Islamic worldview on traditional Konya houses were examined and evaluated. For this purpose, 90 traditional Konya houses belonging to the 19th and 20th centuries, located in the historical city center of Konya province, were examined using photographic documentation and surveying methods. Eight of the houses examined were presented as examples in the study. As a result, although it was concluded that the traditional houses in the Konya region were shaped under Islamic factors in the historical process, it was determined that they underwent changes as a result of increasing westernization tendencies during the 20th century.

Tarihin akışını yakından takip etmemizi sağlayan, bir halkın veya medeniyetin karakterini yansıtan vazgeçilmez değerlerden biri süsleme geleneğidir. Süslemede motif, kalıp ve üslupları bilmek, süslemenin işlevsel formlarla ilişkisini anlamak önemlidir. Süslemeyi oluşturan öğelerin tasarımda doğru bir şekilde organize edilmesi gerekmektedir. Süslemeyi anlamanın en iyi yolu her ayrıntıyı önce tek başına, sonra bütünle ilişkili olarak analiz etmektir. Süsleme geleneği içinde belki de en az karşılaşılan ve anlaşılan sınıflandırma tasarım tipolojisi ile ilgilidir. Selçuklu seramik sanatı form ve süsleme alanlarında geçirdiği evreler ile seramik sanatı adına önemli bir konuma sahiptir. Her ne kadar önemi günümüzde farklı disiplinlerde araştırmacıların konusu olmuş ve vurgulanmış olsa da bu dönemin seramikleri detaylı bir değerlendirme ve inceleme sürecinden uzak kalmış ve hak ettiği değeri bulamamıştır. Çalışmanın amacı, Selçuklu açık formlu seramikleri üzerindeki süsleme tasarımlarını tipolojik olarak sınıflandırarak bu önemli sanatsal geleneğin daha iyi anlaşılmasına katkıda bulunmak olmuştur.

Tarihi yapılarda kullanılan başlıca yapı malzemelerinden olan taş ve tuğla, çeşitli çevresel etkenler sonucu bozulmalara uğramaktadır. Bozulmaya neden olan etkenlerin belirlenmesi ve bozulmaların sınıflandırılması, doğru koruma – onarım tekniklerinin belirlenmesi ve uygulanması açısından önem arz etmektedir. Bu bağlamda gerçekleştirilen çalışmada yapı malzemelerinde hasara neden olan etkenler, bozulma türleri ve koruma – onarım teknikleri ile ilgili güvenilir veri tabanları üzerinden gerekli literatür araştırmaları yapılmıştır. Araştırmalar sonucu elde edilen veriler doğrultusunda bir saha çalışması gerçekleştirilmiştir. Konya Vakıflar Bölge Müdürlüğü tarafından son dönemlerde restorasyon çalışmaları gerçekleştirilmiş tarihi yapılar araştırılmış ve Konya il merkezinde yer alan Hoca Hasan Mescidi örneklem alan olarak belirlenmiştir. Taş ve tuğla malzeme ile inşa edilen mescitte gerçekleştirilen onarım faaliyetleriyle ilgili bilgi edinmek amacıyla Konya Vakıflar Bölge Müdürlüğü arşivinden faydalanılmıştır. Yapıda uygulanan onarım yöntemleri yerinde inceleme, gözlem ve fotoğraflama teknikleriyle belgelenmiştir. Yapılan incelemeler sonucunda yapıda devam eden bozulmalar olduğu tespit edilmiştir. Literatürden elde edilen bilgilere dayanarak sahada edinilen bulgular değerlendirilmiş ve çalışmanın sonuçlar bölümünde ele alınmıştır.

Bu çalışmanın amacı, içinde yaşadığımız yüzyılda teknolojinin hızla gelişmesine bağlı olarak bilgilere ulaşmak kolaylaşmıştır. Bilgiye kolayca ulaşmak, avantajlı olsa da görünmeyen bazı dezavantajları da olmaktadır. Dezavantajlardan biri ise, çoğu insanda Siberhondrik hastalığı görülmektedir. Bu çalışmada bu hastalıktan kaynaklı yanlış araştırma ve yanlış bilgilendirmenin hayatımıza etkisine ve yaşanan olumsuz psikolojik etkilere dikkat çekerek karikatür afişleri gösterimi ile kişileri sosyal sorumluluk kapsamında bilinçlendirmektir. Bu amaç doğrultusunda bu çalışma için tasarlanıp çizilen 7 karikatür üzerinden göstergebilimsel yöntem kullanılarak analiz edilmiştir. Bu analizler, Barthes’in düz anlam ve yan anlam bilgisine göre çözümlenmiştir. Çözümleme ile ulaşılan sonuçlara göre karikatürlerde, Siberhondrik hastalığı yaşayan kişilerin hastalıkla ilgili temel sorunlarından yanlış bilgilendirme, kaygı, insanları yanıltma, psikolojik rahatsızlık ve doktorlara karşı oluşan güvensizlik gibi temalarda yoğunlaştığı görülmektedir. Karikatür, toplumda ki olayları mizahi ve akılda kalıcı şekilde yansıtır. Bu yönüyle güldürürken düşündüren ve bilgilendiren bir sanat olan karikatür, hastalık ile ilgili olan sorunları daha görünür ve etkili hale getirerek çözümün bir parçası olma görevini yerine getirmesi amaçlanmıştır.

Bu araştırma, 2020 yılında Selçuk Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü Grafik Ana Bilim Dalı programında kabul edilen “Nöropazarlama ve Ambalaj Tasarımı” adlı Yüksek Lisans tezinden yararlanılarak hazırlanmıştır. Her geçen gün gelişimini sürdürmekte olan pazarlama günümüzde de tüketiciyi etkileme konusunda yeni yaklaşımlar üretmeye devam etmektedir. Tüketiciler, karar verme ve satın alma aşamasında, ürün tercihinde özellikle anlık ya da alışkanlıkları yönünde alışveriş yapmakta ve beyinlerinin bilişsel değil duygusal süreçlerini kullanarak karar vermektedirler. Dolayısıyla isabetli ve daha etkili karar alarak en yüksek rekabet avantajına sahip olmada, nöropazarlamanın önemi ortaya çıkmaktadır. Nöropazarlama tüketicinin zihinsel süreçlerini anlamak üzere merkezi ve otonom sinir sisteminin tepkilerinin ölçülebildiği cihazlar kullanılarak verilmek istenen mesajın açık ve net bir şekilde hedefe ulaşıp ulaşmadığını kontrol edebilen bir araştırma yöntemidir. Buradan hareketle nöropazarlamanın, ambalaj tasarımı üzerine yansımalarının incelenmesi amaçlanmıştır. Hedeflenen amaç doğrultusunda pazarlama, nöropazarlama, ambalaj tasarımı ve çeşitleri araştırma kapsamını oluşturmuştur. Yapılan literatür incelemeleri neticesinde Nöropazarlama konusunda yapılan çok sayıda çalışmaya rastlanmış ancak nöropazarlama yönteminin ambalaj tasarımında kullanılması ile ilgili alan araştırmalarının yetersiz olduğu dikkat çekmiştir. Nöropazarlama yönteminin incelenmesindeki mevcut eksiklik araştırmanın önemini arttırmaktadır. Sonuç olarak elde edilen bilgilerin yasal anlamda doğru adımlar takip edilerek kullanılması halinde nöropazarlama uygulamalarının şirketlere avantaj sağlayacağı düşünülmektedir. Pazara sunulacak olan ürünlerin, ambalaj tasarımları tüketiciler üzerinde beklenilen etkiyi yaratmıyorsa o ürün piyasaya sürülmeden önce yani daha başlangıç aşamasındayken, ambalaj tasarımının değiştirilmesi hedeflenmektedir. Nöropazarlama araştırma ve uygulamalarının ilerleyen dönemlerde ambalaj tasarımı alanında kullanılan klasik yöntemlerin aksine çok daha etkili ve geçerli bir yöntem olarak kabul göreceği ve bilindik yöntemleri geride bırakacağı ön görülmektedir.

Türk resim sanatının başlangıcından itibaren gerek biçimsel değişimi ve dönüşümü gerekse içerik yönünden barındırdığı değerlerin farklılaşan yapısı birçok araştırmacının ilgisini çekmiştir. Bu konu bağlamında yapılan araştırmaların merkezinde ‘Türk resim sanatında batılılaşma etkileri’ önemli yer tutar. Bu dönemlerde ortaya çıkan batılılaşma etkilerinin tespit edilmesi, 1933 yılında kurulan D Grubu’nun Türk resim sanatındaki öncü hareket olma potansiyelinin algılanması açısından önemlidir. Çoğu, Sanayi-i Nefise Mektebi’nde eğitim görmüş D Grubu sanatçıları, resim sanatının akademik düzeyde etkili bir bağlamda gerçekleştirildiği Batı’ya giderek var olan sanatsal birikimlerine yeni değerler eklemişlerdir. D Grubu sanatçıları, yurda döndükten sonra Türk resim sanatı açısından ‘öncü’ ifadesiyle değerlendirilecek bir oluşumun temellerini atmışlardır. Bu temeller sadece Doğu’nun konstrüktivist (inşacı) ve Batı’nın kübist formların harmanlanmasıyla ulaşılan estetik değerler değildi. Aynı zamanda kültürümüzün toplumsal dinamiklerini oluşturan gündelik yaşamın konularını, kırsal bölgelerde yaşayan insanların yaşam pratiklerini ve kültürümüze ait imgeleri estetik bir düzeyde harmanlayarak eserlerine yansıtan D Grubu sanatçıları Türk resim sanatına yeni bir soluk getirmiştir. D Grubu hareketini öncesindeki sanat oluşumlarından farklı kılan bazı değerler bulunur. Bu değerlerin incelenmesi araştırmanın amacının ortaya konulması açısından önemlidir. D Grubu’nun potansiyeline yönelik yapılan araştırmalarda ulaşılan genel değerlendirmeleri şu şekilde ifade edebiliriz: - Türk resim sanatında geometrik parçalanmaları ve inşacı anlayışı bir arada kullanan D Grubu sanatçıları, oluşturdukları özgün formları estetik düzeyde eserlere yansıtmışlardır. - Grubun ortaya koyduğu sanat anlayışının algılanabilirliğini arttırmaya yönelik sanatçılar, bir savunma refleksi olarak kuramsal/teorik söylemler geliştirmişlerdir. İfade edilen bu değerlendirmeler, D Grubu’nun ‘öncü’ bir sanat hareketi olma potansiyeline yönelik düşünsel temellerin açıklanabilmesine katkı sağlar.

Geç dönem barok bestecilerinden olan George Frideric Handel, Batı Sanat müziğinin gelişiminde önemli rol oynayan ve bestelediği birçok eseriyle tanınmış bir bestecidir. Bu araştırma, William Shakespeare’in Roma imparatoru Cesare hakkında yazdığı trajedinin Giulio Cesare isimli operasını besteleyen Handel’in içerisinde yer alan bir aria olan ve soprano için yazılmış “Piangero la sorte mia” adlı eseri caz standartlarına uyarlamayı amaçlamıştır. Diğer eser analizine yönelik çalışmalarından farklı olarak bu çalışma, Batı Sanat müziği armoni kurallarına uygun olarak bestelenmiş bir eseri günümüz çağdaş müzik türlerinden birisi olan caz müzik armonisine yönelik düzenlenmiştir. Bu amaç doğrultusunda araştırma iki aşamada gerçekleştirilmiştir. İlk aşamada eserin özgün halinin form ve armonik analizi yapılmıştır. Bu analiz doğrultusunda kadanslar ve cümle kalışları belirlenmiştir. İkinci aşamada ise seçilecek caz türü belirlenmiştir. Burada doğaçlama ve yorumlamaya açık olan ve eseri duyum anlamında da en iyi şekilde yansıtacağı düşünülen caz balat türü seçilmiştir. Yapılan uyarlamada ilk aşamadaki analizden yola çıkılarak kadanslar ve cümle kalışlarına dikkat edilmiştir. Geriye kalan kısımlar ise caz balat türüne uygun olacak şekilde yorumlanmıştır.

Kentlerin şekillenmesinde birçok etkenin yanında iktidar ilişkisi de etkili olmaktadır. İktidar sahibi kişilerin politik ve ideolojik yaklaşımlarını yansıtma istekleri, kentsel mekân düzenlemeleri ve yapıları inşa etmede doğrudan müdahalelerini kolaylaştırmıştır. Konya kent merkezi de tarih boyunca farklı iktidarların ideolojik müdahaleleriyle şekillenmiştir. Birçok medeniyete ev sahipliği yaparak günümüze ulaşan Konya kent merkezinin iktidar ideolojisiyle oluşan simgesel değerini koruyor olması bu çalışma kapsamında örneklem alan olarak seçilmesini sağlamıştır. Çalışmada Konya kent merkezinin geçmişten günümüze dönemsel olarak iktidar ideolojisiyle nasıl şekillendiğini tespit etmek amaçlanmıştır. Konya kent merkezinin gelişimi ile alakalı literatür taranmış ve birçok çalışmaya ulaşılmıştır. Elde edilen verilere bakıldığında iktidar gücünün tarih boyunca kentsel alanların düzenlenmesinde etkili olduğu sonucuna varılmıştır. Konya özelinde ise Cumhuriyet öncesi dönemde hâkimiyet sahibi medeniyetlerin dini, askeri ve kültürel yaşam tarzları doğrultusunda doğrudan erk gücü ile kenti şekillendirdiği gözlenirken Cumhuriyet sonrası yaşanan rejim değişikliği ve sonrasında ortaya çıkan planlama kararları iktidarın kent üzerindeki etkisinin yasal boyutlara taşındığını göstermektedir.

Kitaplar, defterler, haritalar, çeşitli çizimler, sanat eserleri, eski mecmualar, fermanlar, salnameler ve kitabeler yüzlerce yıllık tarihin diri materyalleri olarak geçmişin bilgisini günümüze ulaştırmakta birer iletişim vasıtası olarak değerlendirilebilir. Bu çalışmada da bir iletişim aracı olarak Osmanlıdan günümüze kalan mezar taşı kitabelerinde o zamanın insanının bu zamanın insanına hangi mesajlar ulaştırdığı, o zamanın insanı ile günümüz modern dünyanın insanı arasındaki duygu, düşünce ve algılarının arasında benzerliklerin olup olmadığı hususu bilimsel merak konusu olmuştur. Böylece Osmanlı toplumunun kültürel belleğinin günümüze kadar önemli taşıyıcı unsurlarından birisi olarak değerlendirilen mezar taşı kitabeleri çalışmada ele alınarak 15. ve 19. yüzyıllar arasında mezar taşı kitabeleri örneğinde o dönemin insanının ölümün mutlak gerçeği karşısındaki duygu ve düşüncelerinin neler olduğunun araştırılması amaçlanmıştır. Bu çalışmanın örneklemini Bursa Muradiye Medresesi bünyesinde bulunan Mezar Taşları Müzesinde yer alan 71 adet okunabilirliği olan Osmanlıca yazılmış olan mezar kitabeleri oluşturmuştur. Araştırmanın temel sorusu kitabelerde yer alan yazılı metinlerde okuyucuya verilen mesajların hangi temalarda toplandığı şeklinde belirlenmiştir.

Sürdürülebilirlik kavramı geçmişten günümüze süregelmiş ve yaşam standartları içerisine alınmış bir düşünce biçimidir. Bu çalışmada da sürdürülebilirlik kavramının benimsenmesi, doğayla iletişim kurarak eko sisteme sahip çıkmak ve gelecek nesillere yaşanabilir bir dünyayı miras bırakmak için hedef kitle üzerinde farkındalık yaratmak amaçlanmıştır. Bu bilinçte olan ve bu yönlü araştırmalar yapan sosyologlar, ekonomistler ve tasarımcılar sürdürülebilirlik kavramını hayatımıza yerleştirmeyi başarmıştır. Birçok alanda olduğu gibi grafik tasarımda da varlığını sürdüren bu oluşum, grafik tasarımı iletişim aracı olarak görerek hedef kitleye ulaştırmış ve çevre bilincini bu biçimle aktarmayı hedeflemiştir. Sürdürülebilirlik kavramı çerçevesinde dünya literatürüne geçerek varlığını kanıtlamış olan boyutlar ve tekniklerle; ürünü azaltmak, yeniden kullanmak ve geri dönüştürmenin yanı sıra ürünü geri kazandırarak hammadde, su, elektrik, atık gibi kaynak ve oluşumlardan tasarruf etmeyi sağlamakta, bu bilinçle ekolojiyi korumayı hedeflemektedir. Yapılan çalışma hakkında literatür taraması yapılarak nitel araştırma yöntemleri kullanılmıştır. Literatür taraması; makale, araştırma raporu, sanatta yeterlilik tezinin analiz edilmesiyle oluşturulmuş ve grafik tasarım ürünleri incelenerek düzenlenmiştir.

Özü gereği yaşamın, yaşanmışlığın kaydını tutan belgesel bu yönü ile hafızaya da katkı sunmaktadır. En temel anlamı ve işlevi ile hafıza geçmişin yaşanmışlıklarını saklayan ve geri çağırarak hatırlamanın gerçekleştiği alandır. Belgesel sinema geçmişi geri çağırarak hatırlama edimini gerçekleştiren en önemli araçlardan biridir. Görsel işitsel perspektiften bakıldığında tarihsel bir yansıma ve kanıt özelliği taşıyan belgesel yaşanmışlıkların, anıların bu anıların bıraktığı duyguların bugüne ve geleceğe taşınmasını mümkün kılmaktadır. Belgesel toplumsal hafızanın hatırlaması istenen anılar içinde kullanılan araçlardan biridir. Bu yönü ile belgesel bireysel ve toplumsal hatırlama yolunu açarken, hatırlanan geçmişin kaydını tutma, belgeleme, görselleştirme özelliği ile bir hafıza mekânıdır. Çalışma boyunca hafızanın taşıyıcı olmakla beraber kendisi de olan belgeselin geçmişe götürme, hatırlatma, yüzleştirme ve bütün bu süreci bugüne taşıma özelliği ile hafıza mekânı olması Masumiyet (Hakan Aytekin, 2021) filmi üzerinden incelenmiştir. İçerik analizi ile incelenen belgesel geçmişi hatırlatma, anıları bugüne taşıma özelliği ile geçmişle yüzleşmeye bugün ile geçmiş arasındaki farkı tespit etmeye ve bunun üzerine düşünmeye yönlendirmektedir. Bu noktada belgesel geçmişi yaşanmışlıkları ve duyguları ile bugün ve geleceğe taşımak üzere bir hafıza mekânı görevi görmektedir

Many geological, environmental, and archaeological pieces of evidence in the Egyptian Western Desert point to the important role that the desert played in the cultural development along the Nile, especially during the Late Prehistoric Period. The process began with the drying up of the desert in c. 5,000 BCE and ended with the establishment of the ancient Egyptian state. The Chufu region witnesses countless numbers of petroglyphs, including anthropomorphic female representations that form an extremely large and intriguing group. This article explores these female motifs in the region by applying statistical, spatial distribution, stylistic, and contextual analyses.

The megaliths of Faro in northern Cameroon have for a long time remained in oblivion even though they present varied features (stones, pottery, carved wood, plants) which are rare in the sub-region. Yet, these structures are interesting given that it is possible to collect information about their uses from the local population. In the Faro region, some megalithic stone specimens are similar to those already described, classified and compared according to different criteria from the Mandara mountains through the Grassfields and the Adamaoua plateau. Based on the organization, the archaeological artefacts and the oral tradition, the study of megalithic constructions has led us to recognize three main morpho-stylistic specificities for the constructions in this part of the Benoue basin since the beginning of the 19th century: type 1, identifiable by one or more monoliths associated with or without archaeological material and plants; type 2, recognizable by grouped monoliths associated with carved posts; and type 3, characterized by circles of standing stones and millstones associated with pottery decorated with buttons. Type 1 is distributed in the entire region, whereas type 2 and 3 are found respectively in the western and in the eastern part of the Faro river.

Many geological, environmental, and archaeological pieces of evidence in the Egyptian Western Desert point to the important role that the desert played in the cultural development along the Nile, especially during the Late Prehistoric Period. The process began with the drying up of the desert in c. 5,000 BCE and ended with the establishment of the ancient Egyptian state. The Chufu region witnesses countless numbers of petroglyphs, including anthropomorphic female representations that form an extremely large and intriguing group. This article explores these female motifs in the region by applying statistical, spatial distribution, stylistic, and contextual analyses.

The life-sized copper and copper alloy heads of Wúnmọníjẹ̀ Compound, Ilé-Ifẹ̀, Nigeria, stunned the art world upon their discovery in 1938. Finely made and naturalistic, they have attracted significant attention from scholars who have carefully studied their technology, style, and features to better understand their historical significance. Despite this, little remains known of the archaeological context of these objects, or of the contemporary local oral narratives that sought to explain them. Furthermore, discrepancies exist in the published literature regarding how many of these copper alloy heads are in existence. This article thus seeks to demystify this situation. It draws from previously unpublished archival evidence to shed light on the archaeological context of these finds, document contemporary local narratives pertaining to them, and estimate how many are likely in existence. In doing this, the article looks to improve our understanding of the heads’ historical significance and support efforts to locate and repatriate missing examples.

Through the case of an Ivorian slit drum from the French national collections promised for restitution, the article questions the way in which the story of a so-called “ill-gotten” artifact can be presented to a general audience, and also how it can be linked to the concept of the Rashōmon effect. The facts, but also the questions, emerging from the author’s iconographic and bibliographic analysis tend to demonstrate the complexity of these stories concerning the life of objects that it is sometimes tempting to simplify.

The life-sized copper and copper alloy heads of Wúnmọníjẹ̀ Compound, Ilé-Ifẹ̀, Nigeria, stunned the art world upon their discovery in 1938. Finely made and naturalistic, they have attracted significant attention from scholars who have carefully studied their technology, style, and features to better understand their historical significance. Despite this, little remains known of the archaeological context of these objects, or of the contemporary local oral narratives that sought to explain them. Furthermore, discrepancies exist in the published literature regarding how many of these copper alloy heads are in existence. This article thus seeks to demystify this situation. It draws from previously unpublished archival evidence to shed light on the archaeological context of these finds, document contemporary local narratives pertaining to them, and estimate how many are likely in existence. In doing this, the article looks to improve our understanding of the heads’ historical significance and support efforts to locate and repatriate missing examples.

Den 30. november 1979 åpnet en ny middelalderutstilling på Historisk museum i Oslo. Utstillingens design var utformet av den internasjonalt anerkjente arkitekten Sverre Fehn (1924–2009) og museets konservator Martin Blindheim (1916–2009) var kurator. Utstillingens bærende idé var at arkitektur, montre og gjenstander skulle spille sammen, og den ble stående nærmest urørt i 43 år. I løpet av disse årene ble utstillingen like kjent som «Fehn-rommet» som en middelalderutstilling. Med utgangpunkt i en ikonografisk undersøkelse av kalvariegruppen fra Balke kirke (1260–80), vil vi i denne artikkelen se nærmere på de historiske betingelsene for utstillingen i 1979 og vise hvordan et ensidig faglig søkelys på stilkritiske studier og en stor vektlegging av estetiske kvaliteter ved enkeltverk kan ha bidratt til å sementere en ikonografisk identifikasjon som ikke lenger kan anses å være gyldig. Videre ønsker vi å vise betydningen av kunnskap om et verks ikonografi og opprinnelig brukskontekt og oppfordre til at slik kunnskap inkluderes i arbeidet med en eventuell ny permanent utstilling av en av Europas best bevarte samlinger av middelalderens kirkekunst.1

Badende pike (1863) er et av den norske billedhuggeren Hans Johnsen Budals (1830–1879) hovedverk og et viktig senklassisistisk verk. Etter å ha blitt donert til Nasjonalgalleriet i 1921 ble den magasinert og er sannsynligvis aldri senere vist for publikum. Skulpturen er i dag glemt og har nylig fått større skader. Kan skulpturens skjebne forklares med Nasjonalgalleriets samlingspolitikk i Jens Thiisʼ direktørtid i 1900-årene? Artikkelen utforsker motivmessige innflytelser, med særlig vekt på koblingen til den antikke Afrodite Anadyomene i Vatikanmuseene.

I år fyller en av vår tids mest nytenkende kunsthistorikere Georges Didi-Huberman 70 år. Didi-Huberman er en systemkritiker av kunsthistoriedisiplinen med en kunstfilosofi som undersøker fagets grunnleggende epistemologiske fundament, samtidig som hans teorier om visualitet utvider vår forståelseshorisont av hva et verk besitter av heterogene betydningslag. I et skifte bort fra begrepet om representasjon vektlegger Didi-Huberman hva et verk hermeneutisk og fenomenologisk presenterer med det mål å forstørre selve landskapet av kunsthistoriefaget.

The study examines a currently unique case in art history, already identified in recent Belgian studies. It concerns a Madonna embraced by the Child, according to a compositional solution certainly elaborated in the workshop of Rogier van der Weyden, which had such unprecedented suc-cess that it was taken up in more than 200 replicas made by various artists from the end of the 15th to the end of the 18th century. For the first time, the corpus of known replicas is systematically analysed, to which others still unpublished are added, from an iconological point of view, cataloguing them in detail and identifying all the iconographic versions. From the initial Madonna of Humility, in fact, the Rogerian invention is re-elaborated and re-functionalised, so as to obtain, depending on the case, the Rest from the Flight into Egypt, Madonna of Good Counsel, Madonna of Consolation, Madonna of the Rose Garden, the Queen of Heaven and various other images that are the object of particular devotion such as Our Lady of Sammarei, Our Lady of Tervuren and Our Lady of Recouvrance.

At the end of the nineteenth century the archaeologist Paolo Orsi investigated a peculiar ancient monument, unfortunately damaged, on the Plemmirio promontory near Syracuse. However, the site was already known to scholars of previous centuries, some of which believed it was the castle built by the Athenians during the siege of Syracuse (415-413 B.C.). Through a series of observations, Paolo Orsi came to the conclusion that it must be a polyandrion for the Syracusans who sacrificed their lives in the clashes against the Athenian besiegers. This paper aims to focus attention on the role of Plemmirio during the siege and on the monument, which is too often ignored or mentioned marginally in the archaeological literature and in some local guidebooks, also on the basis of an updated bibliography and some personal considerations.

The aim of this research is to trace the evolutionary convergence of sacred and civil architectural language between the Middle Ages and the Modern Age in the Kingdom of Naples, with reference to Catalonia. After a careful analysis of historiography, we observe the characteristics of the Catalan building tradition, which shows a strong attachment to the medie-val tradition even in the modern age, as it happens in the Kingdom of Na-ples. The architecture that some historians refer to as Catalan Gothic is far removed from French Gothic, both in constructive logic and meaning: in sacred architecture, a unique spatiality prevails, a legacy of the Roman con-structive tradition, filtered through Cistercian and Mendicant architecture. The complex and cultured language of southern architecture of the 15th century also inherits and reworks constructive elements of Frederician ar-chitecture, with the geometric simplicity of the building layout, the strong weight of the wall mass with flat surfaces in which decorative elements are inserted to emphasize the architectural design. In some cases, medieval tradition and the new language of the Renaissance coexist. In Naples, the most important commissioner was Sancha of Majorca, who married Robert the Wise in her second marriage in 1309 and who built the monastery and church of Santa Chiara. Angevin culture prevailed in the years between 1400 and 1442, albeit in the particular durazzesque sense, as evidenced by the church of S. Marta erected in 1400 by Charles III's widow, Margaret of Anjou Durazzo to celebrate her son Ladislaus' reconquest of the Kingdom. The chronological scope has been defined by adopting as a post quem term the 1400s, the year in which Ladislaus of Durazzo ascended the throne of Naples, and as ante quem the 1503s, the year in which the Spanish general Consalvo de Cordova defeated the French and the Kingdom of Naples became part of the Viceroyalty of Spain. Catalan architecture is not consi-dered as the last expression of Gothic culture, but as a peculiar anticlassical form of the Mediterranean Renaissance, due to its programmatic rejection of architectural order and the creation of a clearly recognizable code-style, adopted by the local barons as an expression of belonging to the ruling class and loyalty to the established power.

Bones and ivories objects from the late imperial age are today considered items of great and artistic value. A production linked to the wealthiest backgrounds, which began around the 1st century b.C. and over at the beginning of the Vth, in a rich repertoire of images and symbols con-nected mostly to the pagan world and which find their production in orien-tal craftshops of the Empire, heirs of the great Hellenistic culture, dear above all to the high imperial and to its propaganda.

The frescos that adorn the residences of the eighteenth century Palermitan aristrocacy are among the most interesting artistic testimonies of that age, not only because they celarly express the evolution of the taste from baroque to rococo and neoclassic style, but also and above all because they allow us to reconstruct peculiar traits and aspirations of the nobility. Princes and barons, always committed in claiming their political role e their status, hired the artists in vogue in the city to convey self celebrating messa-ges in glories, triumphs, mythological and literary scenes.

This essay analyzes (and reports commented) a text from the Eighteenth Century written by Leopoldo Maria Scherli about a diatribe of aesthetics and literature with the theater writer Carlo Goldoni.

The essay, refuting a widely accepted position in the history of the economy, and starting from an unprecedented assumption, intends to demonstrate that the gardens were not built for utilitarian reasons, but, by observing the human cultural evolutionary development on earth, for que-stions of aesthetic, giving autonomy to human thought, freeing it from economic logic, and thus linking the characteristics of evolution with those of aesthetics, furthermore proposing the theory of the wild scenes of natu-re as a place/experience through which to obtain knowledge not yet explo-red by intellect, for a more biological reading of cultural development.

This study examines the relationships between recent works by Francesco Arena, Luigi Presicce and Raffaele Quida by adopting varied perspectives: a geographical and cultural feeling of belonging to the same land, a philosophically and politically connoted sense of friendship and a specific idea of landscape that makes one's land of origin into a thematic mainspring. Dominating the background are the figures of Carmelo Bene and Pino Pascali, who made that same land an elective place of the spirit, in a praxis capable both of taking root and deterritorialising itself, of embodi-ment and dematerialisation, nipping any localist drift in the bud, harmoni-sing the mathematical-symbolic lucidity and esotericism of Frederickian culture with the imaginative and material opulence of a Baroque sensibility. An exploration of the twofold approach to landscape that links the work of the three artists here examined – one a process of interiorisation, the other of objectification – yields insights into this contemplative terrain.

Photography is the discipline that provides humanity with the first verisimilar image of reality and is the artistic practice that has promo-ted and consolidated the ideas of modernity, but it is also a tool that can tune us to the flow of time. What is the role of Photography in the creation of imagery? The text intends to give some food for thought on the current uncontrollable hyper-production of photo-realist images, which began with the technical reproducibility of the 19th century, and tries to find answers to the following question: in this bulimic fragmentation of images, how much space is left for one’s imagination?